روغن موتورها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام خصوصیات خاص خود را دارند. انتخاب روغن موتور مناسب برای خودروی شما باید با توجه به استانداردهای تولیدکنندگان خودرو و همچنین روغن موتور صورت گیرد. البته شرایط محیطی و نحوه استفاده از خودرو، در انتخاب نوع روغن مناسب خودرو شما عامل مهمی است. در ادامه به بررسی انواع روغن موتور، مزایا و معایب هر روغن موتور و نحوه تشخیص روغن موتور نامناسب می پردازیم.
انواع روغن موتور ها کدام اند؟
دستهبندی روغن موتورها بر اساس ترکیبات و فرآیندهای تولید روغن انجام میشود:
روغن موتور معمولی
این نوع روغن، از پایه نفت خام تهیه میشود و معمولا بیشتر از همین روغنهای معمولی استفاده میشود. این روغن موتور ارزان قیمت بوده و در دماهای پایین کارایی خوبی دارد، اما در دماهای بالاتر و در شرایط عملکرد سختتر، احتمال افت کارایی و رسوبگذاری زیاد می شود. همچنین آنها قابلیت حفاظت از موتور در شرایط عادی را دارند و برای خودروهای روزمره و استفاده معمولی مناسب هستند. روغن موتور معمولی اغلب از ترکیبات پایه معدنی تولید میشوند. این نوع روغن موتورها نیز به طور معمول به دو دسته روغنهای چند درجه و روغنهای تک درجه تقسیم میشوند و در کل با نام روغن موتور معدنی نیز مرسوم اند.
روغن موتور سنتتیک
این نوع روغن موتور، به صورت شیمیایی ساخته میشود و دارای خصوصیات متفاوتی نسبت به روغن موتورهای معمولی است. روغن موتور سنتتیک با استفاده از ترکیبات شیمیایی و تکنولوژی پیشرفته تولید میشوند. آنها دارای عملکرد بالا و پایداری حرارتی و اکسیداسیون بالا هستند. روغن موتور سنتتیک، در دماهای پایین و بالا به خوبی عمل میکند و از افت کارایی در دماهای بالا جلوگیری میکند. همچنین، این نوع روغن دارای عمر مفید بیشتری است و در برخی شرایط عملکرد سخت، میتواند بهتر عمل کند. اما، هزینه آن بیشتر از روغن موتور معمولی است. روغن موتورهای سنتتیک به طور کلی در شرایط سخت تر، مانند دماهای بسیار سرد یا بسیار گرم، و در موتورهایی با عملکرد بالا مانند موتورهای رانندگی مسابقه یا خودروهای لوکس توصیه میشوند
روغن موتور نیمه سنتتیک
روغن موتور نیمه سنتتیک، ترکیبی از روغن موتور معمولی و سنتتیک است و از خصوصیات خوب هر دو نوع روغن بهره میبرد و همچنین هزینه آن نسبتاً کمتر از روغن موتور سنتتیک است.
مزایا و معایب انواع روغن موتورها
انواع روغن موتورها میتوانند ویژگیها و مزایا و معایب متفاوتی داشته باشند، که به نوع خودرو و شرایط استفاده از آن بستگی دارد.
مزایا و معایب روغن معدنی یا معمولی
– مزایا: قیمت مناسب، پایداری حرارتی خوب، عمر مفید قابل قبول.
– معایب: عمر مفید کوتاهتر نسبت به روغنهای سنتتیک و نیمه سنتتیک، عملکرد در دماهای بالا و پایین محدودتر.
مزایا و معایب روغن سنتتیک
– مزایا: عمر مفید بلندتر، عملکرد بهتر در دماهای بسیار بالا و پایین، کاهش فرسایش و آلایش موتور، بهبود کارایی سوخت.
– معایب: قیمت بالاتر نسبت به روغن معدنی.
مزایا و معایب روغن نیمه سنتتیک
– مزایا: ترکیبی از ویژگیهای روغن معدنی و سنتتیک، عملکرد بهتر در دماهای بسیار بالا و پایین نسبت به روغن معدنی.
– معایب: قیمت مقابلهپذیر، عمر مفید کمتر نسبت به روغنهای سنتتیک.
انتخاب روغن موتور مناسب
برای انتخاب روغن موتور مناسب خودروی خود بهتر است به دو مورد توجه کنید:
دستورالعمل سازنده خودرو
هر سازنده خودرویی برای خودروهای عرضه شده ی خود، دستورالعمل خاصی جهت تعیین نوع و بیان ویژگیهای روغن موتور مناسب ارائه می کند که باید استفاده شود. برای اطلاع از نوع روغن موتوری که باید به کار گرفته شود، به دستورالعمل سازنده خودرو مراجعه کنید.
شرایط کاری خودرو
شرایط کاری خودرو نیز بر روی نوع روغن موتوری که باید استفاده شود، تأثیر میگذارد. برای مثال، اگر خودروی شما در مناطقی با دمای بالا قرار دارد و در شرایط سختی مانند بارگیری سنگین کار میکند، از روغن موتور سنتتیک استفاده کنید. اگر خودروی شما در شرایط معمولی استفاده میشود، روغن موتور معدنی کافی است.
توجه به تمام ویژگی های خودرو و روغن موتور
بهترین نوع روغن موتور برای خودروی شما به عواملی مانند شرایط آب و هوایی، شرایط کاری خودرو، سن و شرایط نگهداری خودرو بستگی دارد.
روغن موتور سنتتیک برای شرایطی مانند دمای بالا، شرایط عملکرد سخت و خودروهایی که برای مدت طولانی در حال حرکت نیستند، بهترین انتخاب است. این نوع روغن موتور دارای خصوصیاتی مانند پایداری حرارتی بیشتر، کاهش رسوبگذاری و بالاترین سطح پایداری است.
اگر خودروی شما در شرایط معمولی کار میکند، روغن موتور معمولی نیز میتواند کارایی مناسبی داشته باشد. همچنین، روغن موتور نیمه سنتتیک نیز میتواند گزینهای مناسب برای خودروی شما باشد، زیرا از خصوصیات خوب هر دو نوع روغن موتور معمولی و سنتتیک بهره میبرد.
ویژگی های روغن موتور نامناسب
استفاده از روغن موتور نامناسب میتواند منجر به مشکلات جدی در عملکرد و عمر موتور شود. برخی از خصوصیات روغن موتور نامناسب عبارتند از:
ویسکوزیته (گرانروی) نامناسب
شاخص گرانروی نشان دهنده مقاومت روغن موتور در برابر رقیق شدن با سوخت و گرماست. ویسکوزیته یا ضخامت روغن موتور باید با دقت تنظیم شود. استفاده از روغن با ویسکوزیته بالا ممکن است باعث مشکلات در سیستم روغنکاری، کاهش کارایی موتور و افزایش مصرف سوخت شود. همچنین، روغن با ویسکوزیته پایین نمیتواند به طور کافی فشار و روانکاری لازم را در شرایط حرارتی بالا فراهم کند. استفاده از روغن موتور با ویسکوزیته نامناسب باعث ایجاد فشار نامناسب در سیستم روغنریزی و کاهش کارایی موتور می شود.
کیفیت نامناسب
استفاده از روغن موتور با کیفیت پایین، مانند روغنهای تقلبی یا غیر استاندارد، باعث کاهش عمر مفید موتور، افزایش آلایش و فرسایش قطعات و کاهش عملکرد سیستم روغنکاری می شود.
استانداردهای نامناسب
استفاده از روغن موتوری که با استانداردهای تولیدکننده مطابقت ندارد یا برای نوع خودروی شما مناسب نیست، میتواند به مشکلاتی مانند سایش اضافی، افزایش دمای موتور و کاهش عمر قطعات منجر شود.
چگونه خصوصیات هر روغن موتور را بررسی کنیم؟
نکته مهمی که باید به آن توجه کنید، استفاده از روغن موتور قدیمی و آلوده میتواند باعث خسارت به موتور خودرو شود. برای بررسی ویژگی های هر روغن موتور، میتوانید به دو روش زیر اقدام کنید:
مطالعه برچسب روغن موتور
اطلاعات مربوط به خصوصیات روغن موتور بر روی برچسب آن نوشته شده است. برای بررسی خصوصیات روغن موتور، بهتر است برچسب روغن موتور را با دقت مطالعه کنید. اطلاعاتی مانند شاخص گرانروی، ویسکوزیته و میزان پایداری حرارتی در برچسب روغن موتور قید شده است.
استفاده از ابزارهای تست روغن موتور
برای بررسی خصوصیات روغن موتور، میتوانید از ابزارهای تست روغن موتور استفاده کنید. برخی از این ابزارها شامل تستر ویسکوزیته(تستر شاخص گرانروی) هستند.
زمان تعویض روغن موتور چه موقع است؟
روغن موتور باید در زمان مشخصی تعویض شود. این زمان تعویض روغن موتور بستگی به نوع و سال ساخت خودرو، شرایط رانندگی، نوع روغن موتور استفاده شده و سایر عوامل دارد.
بیشتر سازندگان خودرو به صورت معمول توصیه میکنند که روغن موتور هر 5000 تا 7500 کیلومتر یا هر 6 تا 12 ماه یکبار تعویض شود. با این حال، برخی مدلهای خودرو ممکن است نیاز به تعویض روغن موتور در هر 10000 تا 15000 کیلومتر داشته باشند.
همچنین، در شرایط رانندگی سختتر مانند رانندگی در شرایط آب و هوایی سخت و یا استفاده از خودرو برای کشیدن بار سنگین، نیاز به تعویض روغن موتور، ممکن است افزایش یابد.
سخن پایانی
در نهایت، باید توجه داشت که نوع روغن موتوری که برای خودرو استفاده میکنید، باید با توصیههای سازنده خودرو سازگار باشد. همچنین، برای حفظ سلامت موتور خودرو، باید به دوره تعویض روغن و تعویض فیلتر روغن توجه کنید.
هر نوع خودرو ممکن است نیازمند روغن موتور خاصی باشد. برای اطلاعات دقیقتر در مورد نوع روغن موتوری که برای خودروی خاصی مناسب است، از افراد متخصص این حوزه کمک بگیرید.